بیوفیدبک چیست؟

بیوفیدبک تکنیکی درمانی است که در آن افراد برای بهبود سلامت خود با استفاده از امواج حاصل از بدن خودشان آموزش می بینند. متخصصان طب فیزیکی از بیوفیدبک برای کمک به بازیابی توان حرکتی در فلج مغزی و ضعف عضلانی، درمان یبوست و شب ادراری و رفع اضطراب و سردرد استفاده می نمایند.

بیوفیدبک روش درمانی است که با بکارگیری ابزارهای الکترونیکی اطلاعاتی را در مورد اعصاب و عضلات و فعالیت های خودمختار بدن پردازش می کند و در قالب فیدبک صوتی یا تصویری به بیمار و پزشک معالج وی نشان می دهد. بیوفیدبک به بیماران کمک می کند تا آگاهی بیشتری از اعمال خودمختار بدن بدست آورند و کنترل ارادی شان را افزایش دهند. بیوفیدبک نوعی تکنیک درمانی غیرتهاجمی است که کاهش علائم را در افراد بسیاری موجب شده است.

بیوفیدبک به طور طبیعی همیشه رخ می دهد. اگر شما در حال دویدن هستید و پهلوی شما شروع به آسیب دیدن کند، سرعت خود را کاهش می دهید، در حقیقت به یک پیام زیستی پاسخ می دهید. یا هنگام دراز نشست رفتن احساس سرگیجه می کنید و به دنبال این پیام از فعالیت دست می کشید. با ابزارهای مناسب، افراد می توانند همچنین کنترل فرایندها و بخش هایی از بدن  را فراگیرند و بر دنیای سیستم عصبی خودمختار که تعریق، انقباض و انبساط عروق، فشار خون، ضربان قلب، سرعت تنفس و کشش عضلات صاف را کنترل می کند، تاثیر گذارند.

 هنگامی که مغز اطلاعاتی درباره خود و بدن (از قبیل اینکه چه طور به استرس واکنش نشان می دهد و چطور می تواند به وضع آرامش بازگردد) دریافت می کند، می تواند از این اطلاعات برای بازگشت بدن به حالت تعادل استفاده کند، بنابراین اثرات ناشی از تنش را  فرونشاند.

برای بیماران، دستگاه بیوفیدبک به عنوان نوعی حس ششم عمل می کند، که به آنها اجازه می دهد تا فعالیت های درون بدن خود را بشنوند و ببینند. یکی از انواع دستگاه هایی که به طور معمول استفاده می شود، گرفتن سیگنال های الکتریکی در عضلات است. این ماشین این سیگنال ها را به شکلی که برای بیمار قابل درک باشد ترجمه می کند: مثلا به صورت فعال شدن بوق هر زمان که کشش عضلات بیشتر می شود. اگر بیمار بخواهد کشش عضلات را تعدیل نماید، باید سعی کند که  بوق زدن را کم کند.

برای مثال، محققان دریافته اند که فردی که به یک ابزار نشان دهنده ی فشار خون متصل است می تواند یاد بگیرد که فشار خون را به راحتی با تمرکز بر روی مشاهده افت فشار در شماره گیر، کاهش دهد. اگر از فرد پرسیده شود که چطور این کار را انجام داده است، وی قادر به به زبان آوردن آنچه که اتفاق افتاده نیست، یا ممکن است بگویید: « من فقط سعی کردم آرام باشم».

همانطور که یک نفر  می داند چه طور دوچرخه سواری کند یا رانندگی کند، این فرد حال می داند که چه طور فشار خونش را کاهش دهد. بخشی از اطلاعات از مغز حاصل می شود و بخشی فیزیکی است. سنتز هر دو نوع اطلاعات به ما امکان اجرا می دهد و ما این سنتز را از آزمون و خطا، تجربه و تمرین کسب می کنیم.

دستگاه های بیوفیدبک تنها یک ضرورت موقت برای تمرین و یادگیری هستند، زمانی که ما بدانیم چطور تغییر ایجاد کنیم، ابزارها کنارگذاشتی می شوند.

بیوفیدبک در درمان طیف وسیعی از شرایط عصبی و عضلانی مثل اختلالات ماهیچه لگن (بی اختیاری ادرار فوری و فشاری، بی اختیاری مدفوع ، یبوست، شب ادراری )، ضعف ماهیچه ها بخاطر فلج مغزی، سکته، سردردهای تنشی و اضطراب موثر است. همچنین توانبخشی اصلی در فلج صورت یا فلج بلز با بیوفیدبک انجام می شود. این درمان عمدتاً در بیماری هایی به کار برده می شود که داروها در درمان موفق نیستند.

در حال حاضر بیوفیدبک در بیمارستانهای فیروزگر، رسول اکرم(ص) و علی اصغر برای بیماریهای مختلف انجام  می شود. دوره های آموزشی بیوفیدبک در بیمارستان فیروزگر انجام می شود.

درمان یبوست با بیوفیدبک